ÇOCUKLARIN EKRAN FAALİYETLERİ

Çoğu anne baba için ekran faaliyetleri kafa karıştıran bir meseledir. Birlikte çalıştığım ebeveynler sıklıkla sorarlar. Gün boyu kaç dakikalık müsadeler olmalı? Telefon, televizyon, tablet vermediğimizde kavgasız gürültüsüz bu süreci atlatamıyoruz, ne yapmamız gerekir? Daha fazla izlerse ne gibi sıkıntılar olur? gibi benzer birçok soru. Bu sorunun yanıtı zaman zaman kişiye göre değişse de değişmeyen tek şey ise benim için 2-2,5 yaşından önce tüm ekran faaliyetlerine maruz bırakmamaktır. Eminim şimdi büyük bir çoğunluğunuz tabletsiz yemek yemiyor ya da işimi yaptırmıyor, hatta kafamı dinleyemiyorum diye içinizden geçiriyorsunuz. Biliyorum, hiç kolay değil. Fakat uzun vadeli sonuçlar ile ilgili yapılan araştırmaların olumsuz sonuçlarını tecrübe etmektense, bu dönemi kolaya kaçmaya çalışmadan birlikte oyun oynayarak ve oyuncaklarıyla kendi başına oynamasını da sağlayarak birçok anne-baba gibi yeniden kurgulayabilir, çocuğunuzu bu negatif etkilerden elinizden geldiğince koruyabilirsiniz.

Okul öncesi dönemde çocuklar için ekran kullanımından ne tür eğitimler aldıkları ya da nasıl faydalar sağladıklarına dikkat etmek önemlidir. Kaliteli program ve uygulamalar seçmek, sağlıklı teknoloji alışkanlıkları kazandırmak için önemli bir kriterdir. Örneğin, bir çocuğun reklam izleyerek vaktini geçirmesindense  hayal gücünü destekleyecek bir sanat eseri yapabileceği programları izlemesi daha faydalı olacaktır. Ayrıca Amerikan Pediatri Akademisi 2-5 yaş arası çocukların ekran faaliyeti nin bir yetişkin eşliğinde bir saati geçmemesi gerektiğini söylüyor.

Telefon, televizyon, tablet uzun yıllardır kullanılan kolay bir çocuk bakıcısı gibi olup anne babaların işini kolaylaştırıyor gibi görünüyor olsada uzun vade de sonuçları görmezden gelmek büyük bir hata olacaktır. En azından sınırlı da olsa kullanım zamanlarında problem çözmesine teşvik etmesine, iletişim becerilerini ve sosyal becerilerini geliştirmesine fayda sağlayacak bir içeriğe sahip olmasına dikkat etmenizi öneririm.

Ekran bağımlılığın işaretleri nelerdir?

• Ekran başında geçireceği zamanı sınırlamış olmanıza rağmen çocuğunuz bunu başarmakta zorlanıyorsa
• Oyuncaklar, spor, kitap ya da diğer motive edecek etkinliklerden heyecanlanmıyor, tek motivasyonu televizyon ya da  tabletse
• Ekran başında olmadığı zamanda dahi oynadığı oyunlar hakkında konuşmaya halen devam ediyor ve yeni bölümleriyle ilgili ne tür videolar geleceğine dair merak duyuyorsa
• Ailece geçirdiğiniz anlarda örneğin yemek saatinde, tablet ya da telefonla eşlik etmeye devam ediyor, durduramıyorsa
• Ekran zamanı dolduktan sonra hayal kırıklığı yaşıyor, derin hüsran yaşıyorsa
• Uykusundan feragat edip oyun oynamayı sürdürüyorsa
• Zor bir gün geçirdikten sonra kendini iyi hissetmek için oyuna ihtiyaç duyduğunu söylüyorsa bunlar ekran bağımlılığının işaretleri olabilir.

Gelişen teknolojiyle birlikte günümüzde her eve giren bilgisayar, cep telefonu, televizyon ve tablet hayatlarımızın önemli derecede vaktini çalıyor. Aynı şey çocuklarımızın hayatları için de geçerlidir. Televizyon, tablet, telefon karşısında kilitlenmiş çocuklar, artık sanal dünyalardaki kahramanlar ile sosyalleşmekteler. Gerçek hayatın içerisinde sosyal ilişkiler kurmayan ya da aktivitelere dahil olmayan çocukların sonraki yıllarda farklı rahatsızlıklara sahip olma oranının çok yüksek olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Bu yüzden çocukların ekran başındaki sürelerini takip etmek, içeriklerini kontrol etmek, akranlarıyla biraraya gelebilecekleri ortamlar yaratmak çok kıymetlidir.

Oyuncaklara temasınız bol olsun!

Uzman Klinik Psikolog Büşra Börekçi