KIZGIN ÇOCUK
Çocukluğumuzdan bu yana çoğumuz ana babalarımızdan hatta öğretmenlerimizden kızgın bir insan olmanın iyi birşey olmadığını ve göstermememiz gerektiğini duyduk. Şimdi belki de bir çoğunuz hala bu geleneği sürdürmeye devam ediyor. Oysa olması gereken amaç duyguları bastırmak veya yok etmek değil aksine duyguları kabul etmek ve yapıcı bir şekilde kanalize etmektir. Öfke bazen acı veren duygulardan kaçınmak bazen de çocuğun kontrolü dışında gelişen durumlarla ilgili endişesinden kaynaklanabilir.
Öfke patlamalarını, kızgınlıklarını yönetmek için yapılabileceklerden bahsetmeden evvel önemli bir kaç noktadan bahsetmek isterim. Birincisi öfke ve saldırganlık arasındaki ayrım. Öfke genellikle hayal kırıklığı sebebiyle geçici bir duygusal durumken saldırganlık genelde bir kişiyi incitmeye ya da bir eşyayı yok etmeye yönelik bir girişimdir. İkinci önemli nokta ise kızgınlık, saldırganlık kötü kelimeler olmak zorunda değildir. Hepimiz adaletsiz davranıldığında kızgın olma hakkına sahibiz. Son olarak ise kızgın çocuklarla başa çıkarken, eylemlerimiz cezalandırma arzusuyla değil onları koruma, duygularına ulaşabilme ihtiyacına yönelik olması gerektiğini akılda tutmakta yarar var.
Kızgın Çocuklara Nasıl Yardımcı Olabilirsiniz?
- Bir çocuğun öfkesini fiziksel olarak görebildiğinizi bilmesini sağlamak, onlara kızgın olduklarında bedenlerine neler olduğunu fark etmesi açısından yardımcı olur. Durumla ilgili onunla konuşma şansı verir.
- Çocuğunuz çığlık atarken genellikle tepkinizi deniyorlar. Sakin kalmak ve toparlanabilmesini beklemek şarttır. Ayrıca çocuğunuzun sizin hamlelerinizi önceden bilmesine izin vermekte önemlidir. Örneğin “hazır olana kadar burada bekleyeceğim. Sen nerede olduğumu biliyorsun. Çığlığın bitene kadar koridorda bekliyor olacağım.” gibi.
- Çoğu zaman çocuklar aşırı öfkeyle kendisini ifade edebilir çünkü kendi kendisine nasıl düzeltebileceğini bilemezler. Bu yüzden ona sakinleştikten sonra bir çok strateji ve öneride bulunabilirsiniz.
- En önemlisi ise çocukların onları bırakmadığınızı duymaya ihtiyaçları olabilir, hatırlatın. Ancak unutmayın ki anne babalarında molaya ihtiyaçları olabilir. Sakinliğimizi sürdürebilmek için durumdan uzaklaşmalı ancak bunu yaparken nereye gittiğinizi tam olarak bilmelerini, hazır olduklarında sizi nasıl bulacaklarını bilmelerini ve güven vermeyi unutmamak gerekir. Sonuçta çocuğunuz nasıl davranıyor olursa olsun siz kendi davranışlarınızdan sorumlusunuz.
Uzman Klinik Psikolog Büşra Börekçi